İklim değişikliği konusunda öncelikle hatırlamamız gereken şu ki, günümüzde iklim sisteminde yaşanan değişikliler insan ürünü ve bu değişikliğinin yarattığı etkiler gün geçtikçe artıyor. Başlangıçta öngörülmeyen ani ve şiddetli hava olayları, seller, ekosistemleri olumsuz etkileyen kuraklıklar, orman yangınları ve diğer tehditler devletleri bu etkileri hafifletmek ve bu yeni koşullara uyum sağlamak için yeni politikalar oluşturmaya zorlarken, öte yandan toplumları ve bireyleri de hayat tarzlarını yeniden şekillendirecek ve yaşam pratiklerini değiştirecek önlemler almaya yöneltiyor.

Neticede tüm canlıları tehdit eden bir boyuta gelen iklim değişikliğinin etkilerini en aza indirmek, hepimizin sorunu olarak karşımızda duruyor. Bu sorun karşısında bireysel düzeyde artan bir sorumluluk anlayışıyla iklim değişikliği ile mücadeleye katılmalısınız.

Evimde sıcaklığı azalttım. Sıcaklığı yalnızca 1°C düşürmek evinizin enerji tüketimini %5-10 kadar azaltır. Enerji faturanızda üçte bire varan tasarruflar sağlamak için evde olmadığınız zamanlarda ve geceleri termostatı daha da düşürün.
Evimde yalıtım/izolasyon yaptım. Merkezi ısıtma borularını ve duvarlardaki boşlukları yalıtın. Duvarlardan, çatıdan ve yerden kaybolan ısı, genellikle tüm ısı kaybının %50’sinin sebebidir.
Çift camlı pencereler taktırdım. Bu pencerelerden kaybolan ısıyı %50-70 kadar azaltır.
Verimli cihazlar satın aldım. A+++ etiketi olan bir buzdolabı, çamaşır makinası ve diğer ev aletlerini tercih edin.
Klima kullanımını azalttım, vantilatörle serinledim. Aşırı sıcaklarda klima kullanımı yerine doğal hava hareketleri için uygulamalara yönelin. Vantilatörler klimalardan çok daha az enerji tüketir.
Gereksiz ışıkları kapattım. İhtiyacınız olmadığında evinizin giriş holündeki, koridorlarındaki veya odalarındaki 5 ışığı kapatmanız yılda yaklaşık 450TL’ lik (60 Euro) bir tasarruf sağlar.
Elektrikli cihazları bekleme konumunda (standby) bırakmadım. Kullanmadığınızda elektronik aletlerinizi tamamen kapatın. Günde 3 saat açık kalan ve kalan 21 saatte bekleme modunda duran bir televizyon, bekleme modundayken yılda harcadığı toplam enerjinin yaklaşık % 40’ını kullanır. Kullanılmadığında elektrik bağlantısının tamamen kapatıldığı durumda ise yılda yaklaşık 650 TL (100 Euro) civarında tasarruf sağlanabilir. Kullanmadığınızda ofisinizdeki bilgisayarı da kapatın.

Yemek pişirirken tencerelerimin kapaklarını kapattım. Tencerelerinizin kapağını kapatarak pişirirseniz önemli miktarda enerji tasarrufu yaparsanız. Eğer düdüklü tencere kullanırsanız diğer yöntemlere göre yarı yarıya daha az enerji tüketirsiniz.
Sebzeleri küçük parçalara böldüm. Küçük parçalara bölünmüş sebzeler pişirme süresini kısaltır.
Tek seferde pişirdim. Sıcak bir fırını olabildiğince kullanın. Poğaça mı pişiriyorsunuz? Aynı zamanda neden elmalı turta da pişirmeyesiniz? Gaz veya elektrik tüketiminiz yarı yarıya azalacaktır.
Buzdolabının yerini değiştirdim. Isının buzdolabınızı daha fazla çalışmaya zorlamasını önlemek için, buzdolabını ocak/fırın, şofben/kombi gibi ısı yayan aletlerin uzağına yerleştirin.
Buzdolabının buzlanmasına izin vermeyin. Yiyecekleri buzdolabına kaldırmadan önce soğumasını bekleyin.
Buzdolabınızın derecesini ayarladım. Buzdolabı 1-4 °C arasına ve derin dondurucu ise -18°C’ye ayarlanmalıdır. Her derece düşürdüğünüzde enerji tüketimini yaklaşık %5 arttırırsınız.
Dondurucuyu doldurdum. Dolu bir dondurucuyu soğutmak, boş olanına göre daha az enerji gerektirir. Dolu değilse su dolu plastik şişeler ya da eski gazete ekleyebilirsiniz.

Çamaşır ve bulaşık makinemi tam doldurdum. Yarı dolu haldeyken çalıştırmanız gerekirse yarı dolu veya ekonomi ayarını kullanın.
Çamaşır ve bulaşık makinelerinde düşük derece seçtim. Bugünlerde deterjanlar o kadar verimli ki düşük sıcaklıklarda da çamaşırlarınızı ve bulaşıklarınızı yıkayabilirler. Yıkıma sıcaklıklarını düşürmek, enerjiden tasarruf etmenizi sağlar ve eşyalarınızın ömrünü uzatır.
Çamaşırlarımı tek seferde ütüledim. Ütüyü her kullanmak istediğinizde ısıtmak için gereken enerjiden tasarruf edeceksiniz.
Musluğu kapattım. Dişlerinizi fırçalarken, musluğu kapatın, bu birkaç litre su tasarrufu sağlayacaktır.
Duş alarak yıkandım. Küveti doldurup sıcak su altında dinlenmek keyifli olabilir ancak bu çevresel açıdan gereksiz su israfı demektir. Duş almak genellikle küvet doldurularak yapılan banyoya göre beşte bir oranında daha az enerji harcanmasını sağlar.
Klozet ve rezervuarındaki sızıntıları kontrol ettim. Sızıntı yapan bir tuvalet günde 200 litre yani 50 defa sifonu çekmeniz kadar su ziyan eder.
Sifonuma pet şişe yerleştirdim. Tuhaf gelebilir ama, sifonunuza içi dolu pet şişe yerleştirmek, su haznenize daha az su dolmasının sağlayarak gereksiz su israfını önler ve kişi başına günde 8 litre civarında su tasarrufu sağlar.

Akıllı alışveriş yapmaya başladım. Enerji verimli etiketine sahip ev eşyalarını, hafif ambalajlı ve geri dönüştürülebilir ürünleri, yerel mevsim sebzelerini/meyvelerini ve kilometre başına en düşük CO2 salım düzeyine sahip yakıt verimli otomobilleri tercih edin.
Pet şişe ve damacana su satın almadım. Şişelenmiş su, arkasında büyük bir ekolojik ayak izi bırakır. Şişe için plastik hammadde kullanımı, suyun depolara, satış yerlerine, evlere taşınması ve kullanılmış pet şişe atıkları karbon ayak izini önemli ölçüde arttıran etkenlerdir. Karbon ayak izinizi azaltmak için iyi bir filtreleme sistemi satın alarak musluk suyunu filtreleyebilir, yemek yapımında bu suyu kullanabilirsiniz.
Geri dönüşüm için ev atıklarını ayırmaya başladım. Bir alüminyum tenekeyi geri dönüştürmek, yeni bir alüminyum teneke üretmek için gereken enerjiden % 90’a kadar tasarruf sağlayabilir. Metal, kağıt, cam ve organik atıklarınızı ayırarak atın. Organik atıklarınızı
organik gübre olarak değerlendirin. Tek kullanımdan sonra atılan ürünleri veya ambalajları almamaya özen göstererek israfı önleyin.
Yeşil elektriğe geçtim. Temiz enerjiyi daha yüksek kaliteyle sunan elektrik hizmet şirketlerinin olmasını talep edin. Rüzgâr, su, biyogaz ve güneşten elde edilen güç daha az sera gazı salımı üretir. Evinizin çatısına güneş panelleri yerleştirmeyi düşünün, yeşil enerji satın alın.
Ağaç diktim. Ortalama boyutta bir ağaç yılda 6 kg, yani yaklaşık 40 yılda yaklaşık 250 kg CO2 emer.
Geçim kaynaklarımı sorguladım. İklim değişikliği ile mücadele geçim kaynaklarınızın da korunmasını sağlar. İklim değişikliği insanların geçimini zorlaştırır, gıda fiyatlarını, kıtlığı, sağlık sorunlarını arttırır. Düşük karbonlu ekonomiye katkı sağlayan iş imkanlarını araştırmak ve bu imkanların artması için mücadele vermek gerekir.
Sebze ağırlıklı beslenmeye özen gösterdim. Büyükbaş hayvanların etinin üretimi, dünya genelinde tropikal ormanların azalmasının en büyük sebeplerinden biridir. Et ağırlıklı beslenmenin sebep olduğu karbon salımı vejetaryen beslenmenin neredeyse iki katıdır. Yediğiniz et miktarını azaltmak bile fark yaratır.
E- faturaya geçtim. Ortalama bir yetişkin, her yıl 4 kg fatura ve önemsiz posta (broşür, tanıtım) alır. Bu istenmeyen postalar, su ve ağaçların israfına yol açar. Şirketlerle doğrudan iletişime geçin ve onlardan sizi posta listelerinden çıkarmalarını isteyin. Faturalarınız için e-faturayı tercih edin.
İşlerimi daha çok internetle halletmeye başladım. Böylece taşıt ulaşımından kaynaklanan (benzin ve mazot tüketimi) karbon emisyonlarının azalmasına katkı sağlanır.

Lastiklerin basıncını kontrol ettim. Lastiklerinizin basıncı 0,5 bar düştüğünde, aracınız % 2,5 daha fazla yakıt kullanır.
Motoru fazla ısıtmadan hareket etmeye dikkat ettim. Motoru ısıtmak için daha fazla yakıt kullanılır. Gaza yüklenmeden kalkın ve mümkün olduğunca çabuk yüksek viteslere geçin. Yüksek vitesler daha yüksek enerji verimliliği sağlar. Bir dakikadan fazla duraklayacaksanız veya duracaksanız, motoru kapatın.
Yüksek hızlarda camları kapattım ve portbagajı çıkardım. Açık camlar ve portbagaj, yakıt tüketimini ve CO2 salımlarını % 10’a kadar arttırabilir.
Yavaş ve sakin sürmeye özen gösterdim. Saatte 120 km’nin üstündeki hızlarda gitmek, saatte 80 km hızla gitmeye kıyasla kilometre başına % 30 daha fazla yakıt tüketir. Hızınızı sabit tutarak daha az yakıt tüketin.
Kara ulaşımını tercih ettim. Uçmak, dünyanın en hızlı büyüyen CO2 salımlarının kaynağıdır.
Eğer uçakla yolculuk ediyorsanız, yapacağınız küçük miktardaki bir bağışı yenilenebilir enerjiye veya ağaç dikimine yatıracak bir kuruluş yoluyla karbon salımlarınızı “dengelemeyi” düşünün.
Bisiklete binmeye alıştım. Karbon emisyonu “0” olan bisiklet kullanmak formunuzu korumanıza da yardımcı olur.
Araba bağımlılığından kurtuldum. Ulaşmak istediğiniz yere daha çok yürüyerek gitmek, toplu taşıma araçlarını kullanmak ve otomobilinizi aynı yöne gidecek bir grup insanla paylaşmak, hem enerji hem de bütçe tasarrufunuza önemli bir katkı sağlarken karbon ayak izinizi de azaltır.